ต้นทุน (Cost) คือค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในการดำเนินกิจกรรมต่างๆของบริษัท ซึ่งสามารถจำแนกออกมาได้หลากหลายรูปแบบ และวิธีหนึ่งที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดคือการจำแนกออกเป็น ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) และ ต้นทุนผันแปร (Variable Cost)
ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) คือต้นทุนที่ไม่เปลี่ยนไปตามจำนวนที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงของสินค้าและบริการ
- การเพิ่มขึ้นของจำนวนสินค้าและบริการ = ต้นทุนคงที่เท่าเดิม
- การลดลงของจำนวนสินค้าและบริการ = ต้นทุนคงที่เท่าเดิม
ยกตัวอย่างเช่น บริษัทมีต้นทุนในการเดินเครื่องจักรเพื่อเริ่มการผลิตอยู่ที่ 10,000 บาท และบริษัทได้มีการเพิ่มปริมาณการผลิตจาก 5,000 เป็น 7,000 ชิ้นจากรอบที่แล้ว
คำถาม: ต้นทุนในการเดินเครื่องจักรจะเป็นเท่าไหร่?
คำตอบ: 10,000 บาท
ต้นทุนผันแปร (Variable Cost) คือต้นทุนที่ผันแปรไปตามจำนวนสินค้าและบริการของบริษัท หรืออธิบายอีกอย่างคือ หากบริษัทมีการผลิตสินค้าหรือให้บริการเพิ่มขึ้น ต้นทุนในส่วนนี้ก็จะเพิ่มขึ้นไปด้วย เช่นเดียวกันกับการลดลง หากบริษัทลดกำลังการผลิตและให้บริการน้อยลง ต้นทุนก็จะลดไปในแนวทางเดียวกันกับตัวสินค้าและบริการ
- การเพิ่มขึ้นของจำนวนสินค้าและบริการ = ต้นทุนผันแปรเพิ่มขึ้น
- การลดลงของจำนวนสินค้าและบริการ = ต้นทุนผันแปรลดลง
ยกตัวอย่างเช่น: ในการจะผลิตสินค้า บริษัทจำเป็นต้องสั่งวัตถุดิบ (material) มาโดยมีมูลค่า 5 บาทต่อชิ้นและใช้จำนวน 2 ชิ้นในการผลิตสินค้าสำเร็จรูป (Finished Goods) 1 อัน
คำถาม: หากบริษัทต้องการจะผลิตสินค้าสำเร็จรูป 10 อัน จะต้องจ่ายเงินเป็นจำนวนเท่าไหร่
คำตอบ: 5*2*10 = 100 บาท
